Ο μύθος του "δωρικού-σπαρτιάτικου" χαιρετισμού

Είναι πολλοί οι αστικοί μύθοι που συναντάμε στον έρμο τούτο τόπο. Από που να ξεκινήσει κανείς και που να τελειώσει; Από τα περίφημα "Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών"; Από την ανύπαρκτη "Ομιλία Κίσινγκερ"; Από την "κερκόπορτα" που την άνοιξαν οι Εβραίοι; Από τα φαντασιακά κρυφά σχολειά στην τουρκοκρατία;

Καλό είναι βέβαια που υπάρχουν τέτοιοι μύθοι, για παιδαγωγικούς κυρίως λόγους, ώστε να δύναται να κατανοεί κανείς τα σκεπτικά και τις σκοπιμότητες που οδήγησαν κάποιους στο να κατασκευάσουν αυτούς τους μύθους. Όπως εξίσου καλά και διδακτικά είναι και τα παραμύθια, με τα οποία μεγάλωσαν γενιές και γενιές.
Η Κοκκινοσκουφίτσα, Η Σταχτοπούτα, Τα 3 Γουρουνάκια, κ.ο.κ.

Όλα αυτά έχουν, αν μη τι άλλο, το σκοπό τους, που είναι για το παιδί είτε ψυχαγωγικός, είτε διδακτικός, είτε και τα δύο μαζί.
Κάποτε όμως φτάνει και η στιγμή της ενηλικίωσης. Σιγά-σιγά αρχίζει το παιδί να μαθαίνει και να κατανοεί ότι αυτές οι ιστορίες ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας. Παύει δηλαδή να πιστεύει πως υπάρχει ο Άι Βασίλης ή ότι το αδερφάκι του το έφερε ο πελαργός (ή ο Τζίνραϊ από τους Τρανσφόρμερς -αν θέλουμε να είμαστε πιο σύγχρονοι).

Κάθε άλλο, πέραν του απογαλακτισμού αυτού, θα είχε μια όχι και τόσο ευχάριστη κατάληξη για το παιδί. Διότι ο έφηβος ή ο άνδρας που, από μια ηλικία και μετά, συνεχίζει να πιστεύει πχ. στον Άι Βασίλη, δεν τον λες σκεπτόμενο έφηβο ή άνδρα, αλλά μαμούχαλο.

Ο μαμουχαλισμός μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες για το παιδί, αλλά και για το περιβάλλον του. Μία από αυτές θα ήταν να γίνει χρυσαυγίτης. Μια άλλη θα ήταν να γίνει Άδωνις ή θαυμαστής του Άδωνη κλπ.. Όπως και να 'χει πάντως, το σίγουρο είναι ότι θα καταλήξει να υιοθετεί κάθε παραμύθι και κάθε ανιστόριτη ανοησία που ακούει, αρκεί αυτή να του δημιουργεί μια κάποια ψευδαίσθηση ανωτερότητας απέναντι στους Άλλους.

Ένας από αυτούς τους αστικούς μύθους που ακούγεται, υιοθετείται και αναπαράγεται συχνά από μαμούχαλους, ένθεν κακείθεν, είναι και η τάχα ελληνική προέλευση του ναζιστικού χαιρετισμού. Πιο συγκεκριμένα, ο σπαρτιάτικος χαιρετισμός.

Έναν τέτοιο "σπαρτιάτικο χαιρετισμό" απολαύσαμε στο δημοτικό συμβούλιο των Αθηναίων από τον Μιχαλολιάκο της Χρυσής Αυγής.



εδώ το σχετικό βίντεο

Θα μπορούσε εύλογα να αναρωτηθεί κανείς, σε τι θα μπορούσε να αποσκοπεί ένας "σπαρτιάτικος" χαιρετισμός σε συμβούλιο Αθηναίων;

Στην αρχαία Αθήνα πάντως -κυρίως σε συγκεκριμένες περιόδους- θα κινδύνευε ο Μιχαλολιάκος να χαρακτηριστεί προδότης αν χαιρετούσε έτσι "σπαρτιάτικα" σε κάποιο συμβούλιο της πόλης. Για καλή του τύχη όμως, είμαστε στη σύγχρονη Αθήνα, όπου υπάρχει ανεκτικότητα στις συνήθειες των μη Αθηναίων και εξάλλου ανήκουμε όλοι και στην ίδια φυλή. Αυτό το διαπιστώνει κανείς εύκολα, συγκρίνοντας πχ τον Μιχαλολιάκο με τον Πεταλωτή, ή τον Καρατζαφέρη με τον Παύλο Γερουλάνο.

Αν πάλι ο χαιρετισμός δεν είναι σπαρτιάτικος, αλλά ναζιστικός, τότε σίγουρα ο Μιχαλολιάκος θα χαρακτηριζόταν προδότης, για ευνόητους λόγους.
Και στην περίπτωση που -ειδικά ο Μιχαλολιάκος- έκανε τον χαιρετισμό αυτό μπροστά σε γερμανικό κοινό, το μόνο σίγουρο θα ήταν το άφθονο γέλιο που θα προκαλούσε, προτού τον μαζέψουν με τις χειροπέδες (παρούσα εποχή) ή τον πακετάρουν για το Άουσβιτς (παρελθοντική εποχή).

Τον ίδιο "σπαρτιάτικο" χαιρετισμό είχαμε απολαύσει προ κάποιων ετών και σε ένα συνέδριο του Λά.Ο.Σ., την ώρα που ακουγόταν ο εθνικός ύμνος.

Ήταν τότε που ο πρόεδρος του Λά.Ο.Σ. έσπευσε αμέσως να χαρακτηρίσει το συγκεκριμένο περιστατικό ως προβοκάτσια, που ως στόχο είχε τον κακοχαρακτηρισμό του κόμματός του. Ισχυρισμός όμως που είναι άξιος απορίας, μιας και ο Πρόεδρος τότε "υποδεχόταν με θέρμη" στο κόμμα του τους "μαχητές" που συνηθίζουν να χαιρετάνε έτσι "σπαρτιάτικα":

Ο Καρατζαφέρης, εκτός από τον "μαχητή" Βασίλη Κολιό, είχε υποδεχτεί τότε στο κόμμα του -με θέρμη πάντα- και τους "μαχητές": Μιχαήλ Παπαδημητρίου, Νικόλαο Σκάντζο και τον Ηλία Παναγιώταρο. Όλοι γεννήματα θρέμματα της Χρυσής Αυγής. Οπότε, τι πιο λογικό και αναμενόμενο από το να λαμβάνουν στο συνέδριό του χώρα και "σπαρτιάτικοι" χαιρετισμοί;

Όσο για τους "σπαρτιάτικους" χαιρετισμούς καθαυτούς, για να μπαίνουμε και στην ουσία του παρόντος θέματός μας, είναι καιρός να διδαχτούμε λίγο και την ιστορία τους.

Σε ένα γερμανικό ντοκιμαντέρ του Spiegel, που έχει να κάνει με τους νεοναζί στη Ρωσία ακούμε τους ψυχοπαθείς συμπάσχοντες ομολόγους των χρυσών μας αυγών να λένε τα εξής: 

Μεταφράζω τα βασικότερα: «Πρόκειται για έναν αρχαίο σλάβικο χαιρετισμό που [η κίνηση του χεριού] συμβολίζει το "από την καρδιά στον Ήλιο" ή αλλιώς, πιο χριστιανικά, "από την καρδιά στο Θεό"»

Εγώ πάντως -όσον αφορά τους συγκεκριμένους- στην κίνηση αυτή του χεριού θα απέδιδα τη "βλακεία που απογειώνεται ψηλά στην απεραντοσύνη". Αλλά, τέλος πάντων, δεν έχει και πολύ σημασία τι λέω εγώ. Όμως ούτε σημασία έχει τι λένε και αυτοί οι βάρβαροι οι σλαβορώσοι που έτρωγαν τα βελανίδια.
Την (εθνικά ορθή) αλήθεια, την έχουν μόνο οι γνήσιοι Άριοι, σαν τον Μιχαλολιάκο φερ' ειπείν: 

Τα ίδια περίπου μας λέει και στο blog του:



πηγή: blog χρυσού αυγού

Σε όλα αυτά συμφωνεί και ο Άδωνις, που είναι και σπουδαγμένος και ξέρει ιστορία:



πηγή: φόρουμ Άδωνη

Όχι τίποτα άλλο, αλλά έλεγαν και "έρρωσθαι"(sic) οι Σπαρτιάται οι τανηεπιτάσηδες όταν χαιρετιόσαντο ωσάν Αδόλφοι (την ώρα που τα γουρούνια της Κίρκης κουτρουβαλούσαν σαν γιουβαρλάκια διερχόμενα από την κερκόπορτα φωνάζοντας το ΟΧΙ στον Μουσολίνι...).


Η αλήθεια, πικρή για ορισμένους, για αυτόν τον χαιρετισμό, είναι πως δεν θα τον συναντήσει κανείς και πουθενά πριν τον 18ο αιώνα μ.Χ..

Όχι απλά δεν είναι σπαρτιάτικος, αλλά ούτε καν ρωμαϊκός.

Ψάξαμε στο TLG, τα άπαντα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, στο Liddell-Scott, στο λεξικό Σούδα, σε ιστορικούς, σε περιηγητές. Δεν υπάρχει απολύτως τίποτα για τον υποτιθέμενο σπαρτιάτικο ή αρχαιοελληνικό χαιρετισμό.

Και επειδή ακούγεται και ο μύθος, ότι ήταν δήθεν ρωμαϊκός χαιρετισμός, τον οποίο οι Ρωμαίοι αντέγραψαν από τους Σπαρτιάτες, σας πληροφορούμε ότι ούτε οι Ρωμαίοι υπήρξαν ποτέ "αγανακτισμένοι κάτοικοι" του Αγίου Παντελεήμονα.

Ο Martin Winkler στο βιβλίο του "Ο ρωμαϊκός χαιρετισμός. Κινηματογράφος, Ιστορία, Ιδεολογία" αναφέρει:

"Σε κανένα ρωμαϊκό έργο τέχνης -άγαλμα, νόμισμα ή ζωγραφική- δεν αναπαρίσταται ο χαιρετισμός που συναντάται στο Φασισμό, στον Εθνικοσοσιαλισμό ή σε κάποια άλλη συγγενή ιδεολογία. Επίσης είναι άγνωστος και στην Ρωμαϊκή Γραμματεία, δεν αναφέρεται από κανέναν αρχαίο ιστορικό. Ούτε στην περίοδο των Καισάρων, ούτε και στην ρεπουμπλικανική περίοδο."

Martin Winkler "Ο ρωμαϊκός χαιρετισμός. Κινηματογράφος, Ιστορία, Ιδεολογία" σελ. 22
Σε πολύ γενικές γραμμές, ο αγιοπαντελήτικος αυτός χαιρετισμός εμφανίστηκε κατά τον 18ο αιώνα σε πίνακες που αναπαριστούσαν σκηνές ρωμαϊκών εποχών, όπως πχ. ο "Oath of the Horatii" του Jacques-Louis David:

Αργότερα, στις αρχές του 20ου αιώνα, ο χαιρετισμός αυτός υιοθετήθηκε από διάφορες κινηματογραφικές παραγωγές, όπως πχ. Μπεν Χουρ, Σπάρτακος κλπ, ώσπου ήρθε και η σειρά του Μουσολίνι να καθιερώσει τον "saluto romano" στο φασιστικό του καθεστώς, αφού νόμιζε πως έτσι θα ήταν περισσότερο απευθείας απόγονος των αρχαίων Ρωμαίων.

Από τον Μουσολίνι τον έκλεψε αμέσως ο Χίτλερ, μιάς και ο ημίτρελος αυτός Αυστριακός αντέγραφε και παραποιούσε ότι περνούσε από το διάβα του, και τον ονόμασε "Deutscher Gruß" ή και "Hitlergruß" ("γερμανικός χαιρετισμός" & "χαιρετισμός του Χίτλερ" αντίστοιχα).

Έτσι λοιπόν αυτό έφτασε και στους μαμούχαλους της Χρυσής Αυγής, που χαιρετώντας έτσι θαρρούν πως είναι αρχαίοι Σπαρτιάτες, έχοντας από την άλλη μεριά και τον έγκυρο ιστορικό Άδωνη να συμφωνεί.

[Βέβαια, δεν είναι καταδικαστέο το να νομίζει κάποιος οτιδήποτε θέλει για τον εαυτό του. Υπάρχει άλλωστε πολύς κόσμος που νομίζει και αισθάνεται διάφορα για το ποιός είναι. Δύστυχώς όμως, μόνο λίγοι έχουν την τύχη να βρίσκονται σε καλά και υπεύθυνα χέρια.]

Εν ολίγοις, είναι τόσο αρχαιοελληνικός ο ναζιστικός χαιρετισμός, όσο αρχαιοελληνικές κομμώσεις είναι και οι φαλάκρες που κοσμούν τα ακατοίκητα κρανία τους.

Αλλά ακόμα και αρχαιοελληνικός να ήταν, δεν θα είχε καμία απολύτως τύχη αν δεν τον είχε καθιερώσει πρώτα το παρανοϊκό τους είδωλο, ο Αδόλφος. Απλά, για να μην κοροϊδευόμαστε.

Έρρωσθαι heil.

Την γελοιογραφία, στην κορυφή του άρθρου, με τον ..ζορισμένο χρυσαυγίτη, που χαιρετάει "σπαρτιάτικα" στο χρυσό αυγό, μας την ετοίμασε ο απολαυστικός ανθελληνογράφος ΑΝΤΙ:http://uhuru66.blogspot.com

Η αλήθεια για τον ναζιστικό χαιρετισμό

http://www.protothema.gr/politics/article/?aid=231385

Επιχειρεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις από το σάλο που προκάλεσε ο ναζιστικός χαιρετισμός Μιχαλολιάκου η Χρυσή Αυγή.  Ο ναζιστικός χαιρετισμός καθιερώθηκε από τον Ιωάννη Μεταξά, υπογραμμίζει σε ανακοίνωσή της η Χρυσή Αυγή, θέλοντας να υποβαθμίσει το θόρυβο που προκάλεσε ο ναζιστικός χαιρετισμός του γενικού γραμματέα του κόμματος κ. Νίκου Μιχαλολιάκου το Σάββατο στο Γουδή.  

"Το εθνικό καθεστώς του Ιωάννου Μεταξά, που είπε ΟΧΙ στους ξένους εισβολείς και τους πολέμησε στην Πίνδο και την Μακεδονία το 1940-41 είχε καθιερώσει επισήμως τον χαιρετισμό με τεταμένη την δεξιά», σημειώνει η Χρυσή Αυγή και προσθέτει: «Έτσι ακριβώς χαιρετούσαν τότε οι Έλληνες πατριώτες που έδωσαν το αίμα τους για την Ελευθερία της Πατρίδας μας" καταλήγει η ανακοίνωση της Χρυσής Αυγής.

Και όντως ανατρέχοντας κανείς στα αρχεία του καθεστώτος Μεταξά θα παρατηρήσει την αναγωγή του συγκεκριμένου χαιρετισμού στο αρχαιοελληνικό παρελθόν. Συγκεκριμένα στο άρθρο 30 των Γενικών Διατάξεων του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας της ΕΟΝ του 1937 αναφέρεται πως «Ο χαιρετισμός αποδίδεται δια ζωηράς προτάσεως της δεξιάς χειρός τεταμένης με δακτύλους ηνωμένους και την παλάμην εις το ύψος του δεξιού οφθαλμού, κατά το πρότυπον του καθαρώς Aρχαίου Eλληνικού χαιρετισμού»….”

Όπως στην περίπτωση Μιχαλολιάκου έτσι και στο καθεστώς της 4ης Αυγούστου επιχειρείται η «απενοχοποίηση» του συγκεκριμένου χαιρετισμού εξαγνιζόμενη μέσα από μια αρχαιοελληνική και συγκεκριμένα δωρική καταγωγή. 

Σε παλαιότερες συνεντεύξεις του ο Νίκος Μιχαλολιάκος απαντώντας στις κατηγορίες περί ναζιστικού χαιρετισμού υποστήριζε πως η ανύψωση της δεξιάς χειρός είναι ο κατεξοχήν δωρικός χαιρετισμός προς τον «Ανατέλλοντα Ήλιο».

Σύμφωνα με τους απολογητές του δωρικού χαιρετισμού η κίνηση αυτή χρησιμοποιούνταν κατά κόρον στις συνεδριάσεις της Απέλλας. Ο ομιλητής προσερχόταν στο βήμα της «Απέλλας» και με την ανάταση της χειρός χαιρετούσε τον θεό Ήλιο και απευθυνόμενος στο κοινό των Ομοίων ( δηλ. τη συνέλευση των ελεύθερων Σπαρτιατών αρρένων που κατείχαν πολιτικά δικαιώματα ), ανέκραζε        «έρρωσθε και ευδαιμονείτε». 

Γύρω από την άποψη αυτή έχει καλλιεργηθεί μια φιλολογία χωρίς αναφορές σε ιστορικές πηγές και στοιχεία δίνοντας την εντύπωση της δημιουργίας ενός ακόμη αστικού μύθου που αναπαράγεται άκριτα με μοναδικό σκοπό την κατασκευή μιας ιδεολογικής αυταπάτης και ενός ψεύδους.

Δυστυχώς για τους εμπνευστές του «μύθου» μέχρι σήμερα η θεωρία του σπαρτιάτικου χαιρετισμού δεν συνοδεύεται από παραστάσεις και αρχαιολογικά ευρήματα που να αποδεικνύουν τους ισχυρισμούς τους και η θολή μεταξική αναφορά «του καθαρώς Aρχαίου Eλληνικού χαιρετισμού» παραμένει μια ιστορική αυθαιρεσία. 

Λίγο πριν τον Μεταξά ο Μουσολίνι είναι αυτός που καθιερώνει στην φασιστική Ιταλία τον "saluto romano" θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να φέρει το καθεστώς του πιο κοντά στους Ρωμαίους προγόνους του. Και στα δύο καθεστώτα παρατηρεί κανείς τις ίδιες αναγωγές στο ιστορικό παρελθόν μόνο που ο Μουσολίνι δεν κάνει τίποτε περισσότερο από το να αναπαράγει έναν εικαστικό μύθο που έχει τις ρίζες του όχι στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αλλά σε κάποιους ζωγραφικούς πίνακες του 18ου αιώνα όπου για πρώτη φορά εμφανίζεται η εικόνα του συγκεκριμένου χαιρετισμού.

Ο Martin Winkler στο βιβλίο του "Ο ρωμαϊκός χαιρετισμός. Κινηματογράφος, Ιστορία, Ιδεολογία" αναφέρει:

"Σε κανένα ρωμαϊκό έργο τέχνης -άγαλμα, νόμισμα ή ζωγραφική- δεν αναπαρίσταται ο χαιρετισμός που συναντάται στο Φασισμό, στον Εθνικοσοσιαλισμό ή σε κάποια άλλη συγγενή ιδεολογία. Επίσης είναι άγνωστος και στην Ρωμαϊκή Γραμματεία, δεν αναφέρεται από κανέναν αρχαίο ιστορικό. Ούτε στην περίοδο των Καισάρων, ούτε και στην ρεπουμπλικανική περίοδο."

Σύμφωνα με τους μελετητές ο συγκεκριμένος χαιρετισμός εμφανίστηκε κατά τον 18ο αιώνα σε πίνακες που αναπαριστούσαν σκηνές ρωμαϊκών εποχών, όπως πχ. ο "Oath of the Horatii" του Jacques-Louis David.

Από την Ιταλία και το καθεστώς Μουσολίνι γρήγορα ο χαιρετισμός εξάγεται και στην ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ που σπεύδει να τον αντιγράψει βαφτίζοντάς τον "Deutscher Gruß" ή και "Hitlergruß" ("γερμανικός χαιρετισμός" & "χαιρετισμός του Χίτλερ" αντίστοιχα).

Από την Γερμανία ο χαιρετισμός ταξιδεύει στην Ελλάδα του Μεταξά και στην Ισπανία του στρατηγού Φράνκο. Κοινός παρονομαστής όλων – εκτός του Φράνκο που δεν μιλάει για χαιρετισμούς αρχαίων Ισπανών – η κατασκευή ενός ιστορικού μύθου που ξεπερνά τα όρια της προγονολατρείας.

Τα χρόνια μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο μύθος του Μουσολίνι θα γνωρίσει μια εξαιρετική αναπαραγωγή μέσα από τα κινηματογραφικά στούντιο του Χόλυγουντ και της Τσινετσιτά καθώς σε κινηματογραφικές υπερπαραγωγές όπως ο Μπεν Χουρ και ο Σπάρτακος οι Ρωμαίοι χαιρετούν σαν «μελανοχίτωνες». Η αναπαραγωγή του μύθου όμως δεν ήταν αρκετή για να απενοχοποιήσει στα μάτια της ιταλικής κοινωνίας τον φασιστικό χαιρετισμό. Στην γείτονα χώρα ο συγκεκριμένος χαιρετισμός αποτελεί προσβολή στην δημοκρατία αφού η δικαιοσύνη δεν δέχεται την δικαιολογία του "saluto romano".

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η αυστηρότητα της Ιταλικής δικαιοσύνης στα περιστατικά φασιστικού χαιρετισμού στα ποδοσφαιρικά γήπεδα όπου συχνά πυκνά κάποιοι νοσταλγοί του παρελθόντος δεν διστάζουν να προτάσσουν «την δεξιά χείρα  τεταμένης με δακτύλους ηνωμένους και την παλάμην εις το ύψος του δεξιού οφθαλμού».

Τελευταίο περιστατικό η επιβολή προστίμου 10 χιλιάδων ευρώ στον ποδοσφαιριστή Μάουρο Ζάρατε για τον ναζιστικό χαιρετισμό του από τις εξέδρες του Ολίμπικο, στον αγώνα της Λάτσιο απέναντι στη Μπάρι (14/3). Ο Αργεντινός επιθετικός προέβη στη συγκεκριμένη ενέργεια λίγο πριν την έναρξη της αναμέτρησης ανάμεσα στις δύο ομάδες, όταν οι συμπαίκτες του βγήκαν στον αγωνιστικό χώρο για προθέρμανση.

Σήμερα, ο χαιρετισμός έχει κηρυχθεί παράνομος σε Ολλανδία, Τσεχία, Αυστρία και φυσικά στην Γερμανία όπου τιμωρείται με τριετή ποινή φυλάκισης.