Κρίση στις αστικές οικονομικές επιστήμες
Ο λόγος για αυτήν την παράξενη μεταστροφή δεν είναι δύσκολο να βρεθεί. Όλες οι θεωρίες των επίσημων αστών οικονομολόγων διεψεύσθησαν από τα γεγονότα. Οι οικονομολόγοι ήταν ανίκανοι να προβλέψουν έστω και ένα από τα σημαντικότερα οικονομικά γεγονότα των τελευταίων τριάντα ετών. Δεν πρόβλεψαν την παρούσα κρίση (στην πραγματικότητα, αρνήθηκαν την ίδια την δυνατότητά του να υπάρξει κρίση), αλλά σε τελική ανάλυση, δεν κατάφεραν να προβλέψουν και την ανάπτυξη που προηγήθηκε.
Κανένας πλέον δεν παίρνει σοβαρά τους αστούς οικονομολόγους. Δεν είναι απορίας άξιο ότι μερικές μεγάλες εταιρίες προτιμούν να συμβουλεύονται επαγγελματίες αστρολόγους πριν αποφασίσουν πού θα επενδυθούν τα χρήματά τους. Οι τελευταίοι ίσως να έχουν μεγαλύτερη αξία από τα έργα των αστών οικονομολόγων, σε κάθε περίπτωση το ποσοστό επιτυχίας τους δεν θα έχει μεγάλη διαφορά.
Τον Ιούλιο του 2009, μετά από την έναρξη της κρίσης, ο Economist πραγματοποίησε ένα σεμινάριο στο Λονδίνο για να συζητήσει το θέμα: «Τι πάει στραβά με την οικονομική επιστήμη;» Αυτό
αποκάλυψε ότι για ένα όλο και μεγαλύτερο αριθμό οικονομολόγων η επικρατούσα θεωρία δεν έχει καμία αξία. Ο βραβευμένος με Νόμπελ, Paul Krugman αναγνώρισε πραγματικά ότι «τα τελευταία 30 χρόνια, τα αποτελέσματα στην ανάπτυξη της μακροοικονομικής θεωρίας, στην καλύτερη περίπτωση, ήταν θεαματικά άχρηστα ή, στη χειρότερη περίπτωση, άμεσα επιβλαβή.»
Αυτή η φράση αποτελεί ένα ταιριαστό επιτάφιο για τις θεωρίες της αστικής οικονομίας. Τίποτα που να έχει συμβεί από τότε δεν μας δίνει οποιοδήποτε λόγο να αμφιβάλουμε. Η ελληνική κρίση που απειλεί τώρα να τραβήξει το σύνολο της Ευρώπης στην άβυσσο, βυθίζει το ευρώ και διασπά ακόμη και την Ευρωπαϊκή Ένωση υπογραμμίζει εμφατικά την πλήρη ανικανότητα είτε των οικονομολόγων είτε των πολιτικών να προτείνουν μια λύση.
Στην πραγματικότητα δεν έχουν καμία διέξοδο. Ότι και να κάνουν θα είναι λάθος. Ακόμα κι αν (όπως είναι αρκετά πιθανό) αποφασίσουν να ρίξουν χρήματα στην Ελλάδα, οι αγορές θα στρέψουν την προσοχή τους σε άλλες χώρες: Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Βέλγιο, ακόμη και Γαλλία. Μάταια παραπονιέται η Ανγκελα Μέρκελ για την «ανευθυνότητα» των οίκων αξιολόγησης. Αυτά είναι τα έργα της «ελεύθερης αγοράς» την οποία όλοι αποδέχονται. Δεν μπορείτε να αποδέχεστε την οικονομία της αγοράς και να παραπονιέστε για τα αποτελέσματα της.
Τέσσερα χρόνια μετά από την πρώτη κρίση ο κόσμος οδεύει τώρα για μια νέα κατάρρευση, την οποία τίποτα δεν μπορεί να αποτρέψει. Τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων θα υποστούν τις συνέπειες. Η ανεργία θα εκτιναχθεί στα ύψη, σε επίπεδα που δεν έχουμε δει από τη δεκαετία του '30 και το αναπόφευκτο αποτέλεσμα θα είναι η όξυνση της ταξικής πάλης παντού.
Ολόκληρα έθνη χρεοκοπούν
Η πρώτη φάση της κρίσης που άρχισε το 2008 χαρακτηρίστηκε από την κατάρρευση των μεγάλων τραπεζών. Ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ και του υπόλοιπου κόσμου σώθηκε μόνο χάρη στα ογκώδη πακέτα των δισεκατομμυρίων δολαρίων και ευρώ που δόθηκαν από το κράτος. Αλλά πρέπει να θέσουμε το ερώτημα: τι απέμεινε από την παλιά ιδέα ότι η ελεύθερη αγορά, αν αφεθεί μόνη της, μπορεί να λύσει κάθε πρόβλημα; Τι απέμεινε από την παλιά ιδέα της μη επέμβασης του κράτους;
Η τεράστια χρηματοδότηση με δημόσιο χρήμα στις τράπεζες δεν έλυσε τίποτα. Η κρίση δεν έχει επιλυθεί. Έχει μετατοπιστεί απλώς επάνω στα κράτη. Το μόνο που συνέβη είναι ότι αντί ενός ογκώδους ελλείμματος τραπεζών έχουμε μια μεγάλη μαύρη τρύπα στο δημόσιο χρέος. Και ποιος θα πληρώσει για αυτό; Όχι βέβαια οι τραπεζίτες οι οποίοι έχουν πρωτοστατήσει στην παγκόσμια οικονομική καταστροφή, έχουν τσεπώσει τα βγαλμένα με αίμα χρήματα των φορολογουμένων και τώρα απολαμβάνουν τα κέρδη τους και χαρίζουν στα golden boys γενναιόδωρα μπόνους.
Όχι! Τα ελλείμματα για τα οποία οι οικονομολόγοι και οι πολιτικοί παραπονιούνται τόσο πικρά πρέπει να πληρωθούν από τα φτωχότερα και πιο ανυπεράσπιστα τμήματα της κοινωνίας. Ξαφνικά δεν υπάρχουν καθόλου χρήματα για τους ηλικιωμένους, τους αρρώστους, τους ανέργους, αλλά υπάρχει πάντα άφθονο χρήμα για τους τραπεζίτες. Αυτό σημαίνει ένα καθεστώς μόνιμης λιτότητας. Αλλά αυτό δημιουργεί μόνο νέες αντιφάσεις. Με τη μείωση της ζήτησης μειώνεις και την αγορά και επιδεινώνεις έτσι την κρίση υπερπαραγωγής.
Τώρα οι οικονομολόγοι προβλέπουν μια νέα κατάρρευση, όταν τα νομίσματα και οι κυβερνήσεις θα καταρρεύσουν, απειλώντας το ίδιο το οικοδόμημα του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος. Και παρά τα όσα λένε οι πολιτικοί για την ανάγκη να συγκρατηθεί το έλλειμμα, τα χρέη, έχοντας φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, δεν μπορούν να ξεπληρωθούν. Η Ελλάδα είναι ένα γραφικό παράδειγμα αυτού του γεγονότος. Το μέλλον θα οδηγήσει σε μια ακόμα βαθύτερη κρίση, κατάρρευση στο βιοτικό επίπεδο, νέα επίπονα μέτρα για τους εργαζομένους. Αυτό το μίγμα είναι η συνταγή για την όξυνση της ταξικής πάλης σε ένα ανώτερο επίπεδο. Είναι μια συστημική κρίση του καπιταλισμού σε μια παγκόσμια κλίμακα.
δε μπα να γαμηθείς ρε χυτητήρη κοπρίτη;
ΑπάντησηΔιαγραφή