του Γιάννη Βαρουφάκη
Ποια χώρα της Ευρωζώνης έχει τους πιο υπερχρεωµένους πολίτες και το µεγαλύτερο ποσοστό σπιτιών των οποίων οι ιδιοκτήτες χρωστούν στις τράπεζες ποσά µεγαλύτερα από...
την αξία της περιουσίας τους (του σπιτιού τους συµπεριλαµβανοµένου);...
Η Ολλανδία!
Κι όχι µόνο είναι πρωταθλήτρια Ευρώπης στο ιδιωτικό χρέος η χώρα της τουλίπας αλλά και κερδίζει το αρνητικό αυτό «πρωτάθληµα» χωρίς κανέναν ουσιαστικό ανταγωνισµό. Για παράδειγµα, το χρέος των ισπανικών νοικοκυριών έφτανε, εν έτει 2011, το 125% των εισοδηµάτων τους, κατά µέσον όρο. Των ελληνικών βρισκόταν αρκετά κάτω του 100%, κοντά στο επίπεδο χρέωσης των γερµανικών νοικοκυριών. Τα ολλανδικά νοικοκυριά ξεπερνούσαν το... 250%.
Πως συνέβη αυτό; Βασική αιτία ήταν τα κίνητρα που παραδοσιακά δίνει το ολλανδικό κράτος στους πολίτες του να δανείζονται όσα περισσότερα ποσά γίνεται, καθώς οι τόκοι των στεγαστικών δανείων
εκπίπτουν πλήρως από την φορολόγηση (ενώ η περιουσία που ανήκει 100% σε πολίτη φορολογείται µε υψηλό συντελεστή). Με άλλα λόγια, το κράτος τιµωρούσε όσους ξεπλήρωναν το σπίτι τους νωρίς ή χρησιµοποιούσαν τις οικονοµίες τους για να το αγοράζουν δίχως δάνειο. Έτσι, οι τράπεζες έδιναν στεγαστικά δάνεια που έφταναν στο 120% του σπιτιού που αγόραζε κάποιος και, µάλιστα, «δοµούσαν» έτσι το δάνειο που οι δανειζόµενοι να µην αποπληρώνουν το κεφάλαιο αλλά µόνο τους τόκους για είκοσι χρόνια και βάλε (καθώς όσο περισσότερους τόκους ετησίως πληρώνεις τόσο µεγαλύτερη φοροαπαλλαγή επιτυγχάνεις στα υπόλοιπα εισοδήµατά σου).
Την εποχή των παχειών αγελάδων, πρόβληµα ουδέν. Τα εισοδήµατα ήταν υψηλά, τα χρέη πανύψηλα, οι τόκοι βουνό - αλλά εξ ίσου µεγάλες και οι επιστροφές φόρων στα χρεωµένα νοικοκυριά. Κι όσο οι τιµές των σπιτιών αυξάνονταν ραγδαία, η µέση ολλανδική τάξη ένιωθε να πλουτίζει – παρατηρώντας την αξία τους σπιτιού τους να επισκιάζει το µεγάλο τους χρέος.
Κι όταν ένα δάνειο έληγε, οι τράπεζες, αντί να ζητήσουν τα χρήµατά τους πίσω, πρόσφεραν στους πελάτες τους ένα νέο δάνειο. Κ.ο.κ.
Έως ότου ήρθε η Κρίση και η ζήτηση για τις Ολλανδικές εξαγωγές στην υπόλοιπη Ευρωζώνη (και αλλού) άρχισαν να κάµπτωνται, η εγχώρια ζήτηση την ακολούθησε σε αρνητικά πρόσιµα, η ανεργία διπλασιάστηκε, οι τράπεζες άρχισαν να διστάζουν να δίνουν στεγαστικά δάνεια, µε αποτέλεσµα οι τιµές των ακινήτων έπεσαν µέχρι και 20% κλπ.
Αυτή η διαδικασία έθεσε ένα µεγάλο κοµµάτι της µεσαίας τάξης στην εξής δυσχερή θέση: Από την µία µεριά, τα σπίτια τους έχασαν τόση αξία που και να τα πουλήσουν αδυνατούν να αποπληρώσουν το στεγαστικό δάνειο που χρωστούν στην τράπεζα. Από την άλλη, τα εισοδήµατά τους, από τα οποία καλούνται να πληρώνουν τους τόκους, µειώθηκαν µε αποτέλεσµα να ζορίζονται να «βγουν». Συνεπώς, µειώνουν κατά πολύ τις αγορές τους και, άθελά τους, ενισχύουν την ύφεση που ρίχνει την τιµή των σπιτιών τους ακόµη πιο πολύ, µεγεθύνει την ανεργία και συρρικνώνει τα εισοδήµατά τους.
Θα µου πείτε: Μα, καλά, η Ολλανδία δεν είναι χώρα πλεονασµατική; Και βέβαια. Το εµπορικό της πλεόνασµα (σε αγαθά και υπηρεσίες) ανέρχεται στο εντυπωσιακό 8,6% του εθνικού εισοδήµατος (ΑΕΠ). Παράλληλα, οι Ολλανδοί αποταµιεύουν πάνω από το 20% του ΑΕΠ. Πως είναι δυνατόν να µιλάµε για βαθειά κρίση µιας τέτοιας οικονοµίας; Η απάντηση είναι µονολεκτική: Ιαπωνία.
Σκεφτείτε το: Λίγο πριν εισέλθει στην πιο µακρά οικονοµική κρίση της ιστορίας της, η χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου είχε ακόµα µεγαλύτερο εµπορικό πλεόνασµα απ’ ότι η Ολλανδία και σαφώς µεγαλύτερο ποσοστό αποταµιεύσεων. Αντίθετα µάλιστα από την Ολλανδία, είχε την δική της Κεντρική Τράπεζα και δεν έπρεπε να δίνει λογαριασµό στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή όταν ήθελε να τονώσει την εγχώρια οικονοµία. Περαιτέρω, η Ιαπωνία είχε το επί πλέον ατού µιας Κίνας και µιας Αµερικής που «ρούφαγαν» τις εξαγωγές της (στην προ του 2008 εποχή),όταν η διεθνής οικονοµία έτρεχε ξέφρενα. Αν η Ιαπωνία της δεκαετίας του 90, µε όλα αυτά τα ατού, έπεσε θύµα µιας µακρόσυρτης κρίσης, η Ολλανδία, έτσι όπως είναι εγκλωβισµένη στην παραπαίουσα Ευρωζώνη, απειλείται άµεσα µε καθίζηση.
Το µέγα ερώτηµα τίθεται: Τώρα που η Κρίση διαπέρασε τον σκληρό «πυρήνα» της Ευρωζώνης, πως ακριβώς θεµελιώνονται οι Μεγάλες Προσδοκίες της κυβέρνησης των Αθηνών για σταθεροποίηση της δικής µας (παρα-)οικονοµίας;
http://tro-ma-ktiko.blogspot.gr/2013/05/blog-post_1256.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου